Bu
çocuk nasıl çıkıcak?
Eminim
son trimestere girmiş bütün gebelerin kafasında aynı soru
milyon kez gelmiştir. Normal mi doğursam ?? yoksa sezeryan mı
olsa ?? karar veremiyorum. Bilmem kim normal doğurmuş , avaz avaz
bağırtmışlar .. İzlediğimiz bütün filmlerde normal doğum
sahneleri pekte bir abartılarak gösterilmiş olup her kadının
mutlaka beyninde yer etmiştir. köyde geçiyorsa film kadın
yatakta şehirdeyse malum masada kıvranıyor, boncuk boncuk terli
köydekinde o an içeri ebe/doktor elinde siyah çantasıyla giriyor.
Hemen sıcak su ısıtılıyor. Kadın çığlıklar içinde ..ıkın
ıkın sesleri odada yankılanmakta..Hangimiz hatırlamıyoruz ki bu
sahneyi ? Elbette ürkütücü, fonu biraz karartıp , bağıran bir
kaç baykuş ve karga ekleyin, mekanı da mezarlığa yakın
seçerseniz bir Alfred Hitchcock yapımı kolaylıkla olabilir. Ben
hem bir hekim hemde gebe olarak normal doğumu tercih edenlerdenim.
Elbette beni ya da bebeğimi en ufak riske sokucak bir durum
olsaydı hiç düşünmeden kararımı değiştirirdim. Doğumu
beklerken etrafımda bir çok kişiden eleştiri aldım. Sen deli
misin kadın normal doğurucaksın diyen bir sürü isim sayabilirim.
Eşim bile sabırsızlıktan hadi sezeryan olsun deyip durdu, son
hafta doktorum bile niyetlendi sancın gelmezse alıyorum pazartesi
diye : )..Saolsun meleğim yardım etti annesine de bıçak altına
yatmaktan kurtuldum . Eşim hala bizim hanım inadından normal
doğurdu diye dalga geçer. İnat meselesi değil inanın. Yani adı
üzerinde olan fizyolojik bir eylemi neden hiç bir riskim yokken
sezeryan gibi operasyonla gerçekleşen bir doğum metoduna tercih
ediyim. Gebelik bir hastalık değilki ameliyat gerektirsin (tıbbi
gerekliliklerin dışında)Gebeliğin 37. haftasından sonra bebek
pelvise yanı kasıklarınıza doğru inmeye başladığında minik
kasılmalarınız olabilir. Braxton hicks denen bu kasılmalar
dogumun yaklaştığınında habercisidir. Sancı korkulduğu gibi
birden bire şiddetli bir şekilde başlamaz,
günler içinde yavaş yavaş kasılmalar şeklinde başlar ve hatta
düzenli sancılar oturduktan sonra ağrı gebeler tarafından yavaş
yavaş hissedilmeğe başlar. İlk doğum genellikte ortalama 18
saatte gerçekleşir . Kasılmalar arttığında , ve sıklıkları
arası süre azaldığında paniğe kapılmadan doktorunuzla
irtibata çekip yola çıkmanızı öneririm. Benim sancım gece 12
gibi başlamıştı. Eşimi telaşlandırmamak için birşey
söylemedim . Malum kocaman göbeğimdeki minik canavar mesaneme
bastığı için saat başı çişim geliyordu. Uyandıkça/ bir
süre sonra uyuyamadıkça sancıların aralıklarını kontrol
ettim. Sabah 8 gibi 5 dakikada bire indiğinde eşime hadi
gidelim dedim . Oğlumuz varmak üzere!! : ).. Sancılar dayanılmaz
özellikte olmadı , en azından benim tecrübem böyleydi. Hiç
acımıyorda demiyorum yalnış anlaşılmasın , hani bi dudak
ısırttırıp , diş sıktıran hale geliyor , belkide benim ağrı
eşiğim yüksektir bilemem.
Artık
epidural anestezi var , normal doğumu çok kolaylaştıran bir
uygulama . Epidural (peridural) anestezi ya da sık bilinen
adıyla "ağrısız doğum", doğum eyleminde veya sezaryan
operasyonunda ağrı hissini ortadan kaldırmak için kullanılan
özel bir bölgesel anestezi şeklidir. Genel anesteziden farkı anne
adayının işlem esnasında uyanık olması ve etrafında olup
bitenleri tümüyle algılamasıdır.
İstenmeyen
etkiler açısından genel anesteziye göre oldukça güvenli bir
yöntemdir. Oğlum dünyaya gelişinden
3 saat önce bana epidural anestezi uyguladılar. Yani yaklaşık
11 saat kadar normal doğum sancısını tecrübe etme fırsatım
oldu. Tekrar cesaret vermek isterim korkmayın. Epidural anestezi
bir çok kez uygulanırkende gördüm anestezist arkadaşlar süperler
bir kerede buluyorlar uygulama yerini , herhalde bende sağlıkçıyım
diye biraz ters gitmiş olucak işler ki malesef epidural iğnesi
5. uygulamada yerini buldu. İğneyi yerleştirirken sabit ve sabırlı
durmanız çok önemli , genelde yan yatıp bacaklarınızı
karnınıza çekmeniz (cenin pozisyonu) istenir. Uygulama
yapılırkende iki sancı arasını beklerler annenin rahat olması
için. Ben en son oturuyordum , bağdaş kurmuştum, göbeğim
kucağımdaydı ve öne doğru eğilmeye çalışıyordum. Ve
sonunda oldu . Uygulamanın hemen ardından ilacı da verdiler .
Aman allahım ne kadar güzel bi his yavaş yavaş ayaklarımdan
yukarı doğru bir serinlik uzanmaya başladı , hiç sancım
kalmadı . Sanki naneli limonata dolu bir havuzdayım . (bir gebenin
teşbihi)Ve elbette hala hareket edebiliyordum ve tamamen
uyanıktım.
İlk
kez normal doğum yapan bayanlarda bebek çıkarken vaginanın
girişini parçalamaması için epizyotomi adı verilen kesi
yapılmaktadır. Amaç yırtılmayı önleyerek bebeğin etrafa zarar
vermeden rahat bir şekilde çıkmasıdır. İlk doğumların hemen
hepsinde bu işlem yapılmaktadır. Epizyotomi adı verilen bu
kesinin yapılmadığı durumlarda vaginanın zorlanması ve makatta
yırtılmalara neden olabilir. Ayrıca mesane alt duvarını
destekleyen kasların yırtılmasıyla ilerde idrar kaçırma
şikayetleri ortaya çıkabilir. Epizyo açılırken hiç birşey
hissetmedim. Yani tekrar söylüyorum korkmayın. Burada
belirtmekte isterim ki hala çişimi tutabiliyorum. Normal doğumun
son evresi olan ıkınma dönemi rahim ağzının tam açılmasından
çocuğun çıkmasına kadar geçen dönemdir. En fazla 1 saat içinde
bu dönem tamamlanmalıdır. Daha fazla uzaması durumunda forseps ya
da vakum kullanılarak bebek dışarı çekilerek çıkartılır.
Bunun nedenleri; kadının güçlü ıkınamaması, bebek başının
iri olması ya da duruşundaki bozukluklar olabilir. Forseps ya da
vakum kullanılmasını müdahaleli doğum olarak adlandırıyoruz.
Müdahaleli doğum olması durumunda vaginanın zarar görme riski
daha da artacaktır.Bu durumların ortaya çıkmaması için size
düşen doktorunuzla koordineli bir biçimde çalışmak.
(çalışmak ?? bu cümlenin sonuna garip bi yüklem gibi geldi
ama neyse) Ağrı hissetmemeniz kasılmaların olmadığı anlamına
gelmiyor. Göbeğinize bağlı olan NST den kasılmalarınız ve
bebeğin kalp atımları takip ediliyor ve doktorunuz ıkın
dediğinde kuvvetle ıkınırsanız gerçekten herşey çok
kolaylaşıcaktır. Ben kronik kabız ve hiç bir zaman küçük
popoya sahip olmamış biri olarak abartmadan söylüyorum ki
yalnız 3 kez ıkındım. 3. ıkınma plasenta içindi. Vakum yahut
forseps kullanılmadı.
Tarihte
anestezi tekniği geliştikten sonra sezaryen adı verilen işlemle
bebeğin karından çıkarılması yöntemi geliştirilmiştir. Daha
sonra sterilizasyon ve dikiş tekniklerinin de gelişmesi sezaryen
ameliyatının da yaygınlaşmasına neden olmuştur.
Bilimsel olarak kabul edilen normal doğum yerine sezaryenin
yapılacağı durumlar şu şekilde sınıflandırılabilir:
1.
Baş ile kadın leğen kemiği arasında uyumsuzluk. Başın iri olup
leğen kemiği çıkışının dar olması
2. İlerlemeyen travay.
Düzenli ağrılara rağmen rahim ağzının açılmaması ve bebeğin
aşağı doğru ilerlememesi
3. Fetal Distres: Doğum ağrıları
sırasında kalp atımlarında sorun yaşanması ve bebeğe kan
akışının bozularak ihmal halinde ölüme kadar gidebilecek
sorunların oluşma riski
4. Annedeki bazı sistemik hastalıklar
nedeniyle normal doğum ve ıkınmanın riskli olması
5. Bebeğin
duruş bozuklukları: Normal şartlar altında bebek başla çıkıma
doğru gelir. Bebeğin rahim içinde yan durması ya da su kesesinin
açılarak kordonun sarkması sezaryeni gerektirir. bebeğin baş
büyüklüğü ve annenin kemik yapısı da doğum şeklini
kararlaştırmada etkili olacaktır.
6. Plasenta adı verilen
çocuğu besleyen yapının rahim ağzını kapatması (Plasenta
Previa) ya da plasentanın zamanından önce rahim duvarından
ayrılması (Plasenta Dekolmanı)
Bunların
yanında normal doğum yerine sezaryen önerilen tartışmalı
konular mevcuttur. İleri anne yaşı ,
normal doğumdan korku
(Anne adaylarından bazıları normal doğumdan korkmakta ve kendini
hazırlıksız hissetmektedir. Bu annelerin normal doğuma zorlanması
ilerde psikolojik sorunlara neden olabileceğinden sezaryen tercih
edilebilir.)
, omurga bozuklukları , aşırı kilo alınması
(Ortalama olarak gebelik boyunca alınması gereken kilo miktarı
10-12 kg dır. Ancak bazı hamile bayanların çok aşırı kilo
aldıkları aç antiparantez ben 24 kilo aldım kapa antiparantez
ve hareket etmekte zorlanmaları nedeni ile sezeryan önerilebilir.
Artık
kendi hikayeme dönebilirim , saat 14.01 süper ıkınan ben oğlumun
sesini duydum ve bir taraftan epizyom dikilirken bir taraftan oğlumu
koklayıp emzirmeye çalıştım. Doğumhaneden odama alınmak üzere
hazır olduğumda kendimi yürüyebilecek kadar iyi hissediyordum
ama anestezi etkisi , tansiyonum filan düşer diye müsade
etmediler tabi ..sedyeyle odama doğru götürüldüm . Odanın
katına geldiğimde muazzam bir kalabalık vardı . Herkes
birbirine haber vermiş . Kendimi ünlü gibi hissettim el filan
salladım alkışladılar beni . Odaya girerken süperdi hemen bi
tane daha yapıcam dedim. (düşündümde iyi olmuş sedye , ne
demek hemen bi tane daha yumurta mı kırıyorsun kadın , ya
anestezi çok güzeldi , limonata havuzu naneli : )) ) Yatağıma
yerleştim hemen miniğimi verdiler kucağıma . Tanışma faslı
iste flörtleşmemiz daha doğumhanede başlamış. Sürekli
birbirimize dokunma telaşındayız. Doktorum odama kontrolüme
geldi. Çok güzel doğurdun kız dedi . Gülüştük. 1-2 saat
sonra kendimi iyi hissettiğimde ayağa kalkabilirmişim. Dediği
gibi de yaptım ,yavaş yavaş ayaklandım. Heyecanım hala devam
ettiği için bütün gece uyuyamadım. Kuzumda nerdeyse benle
birlikte uyanıktı. Tabi çocuk güzelim yatagından karmakarışık
bir yere geçiş yaptı şaşkın . Ertesi sabah taburcu olduk.
Hastaneden bebeğim kucağımda yürüyerek çıktım . Şimdi benim
için normal doğumun rüya gibi kısmı burda sonlanıyor. Temmuz
ayında izmir gibi yangın yeri bir şehirde doğum yapmış bir
yaz annesi olarak söylüyorum , normal doğurdun , epizyon
yüzünden bilmemkaç tane dikişin var . Lütfen yarana iyi bak.
Mümkünse bol bol batikon kullan . Terzi kendi söküğünü
dikemezmiş. Malesef benim dikişlerim açıldı. 25 gün açık
yara pansumanı yaptım her tuvalete gidişimde .İkinci mega önemli
nokta dikkatli oku gebe kardeşim bu söyliceğim heryerde yazmaz
üstüne birde pişik oldum . Kaşınmaktan ölürsün bak o
şeftali popolu minik meleğine kullandığın pişik kremi var ya
hah o ! Lütfen mutlaka kendinde kullan. Hele hele yazın doğum
yaptıysan pişik kremi hayat kurtarır. Şimdi benim normal doğum
vs sezeryan ile ilgili söyleyeceklerim bunlar . Belki karar
vermene biraz yardımcı olmuştur . Hangi yolu seçersen seç ,
harika bir serüven seni bekliyor. Pişik kremini unutma ..
Ps: bu yazıda bir iki kaynak kullandım
: )
bir:http://www.gebelik.org/dosyalar/anestezi/epidural.html
iki:http://www.jinemed.com.tr/gebelik-ve-dogum/normal-dogum-sezeryen.html
Aşağıdaki video elektrotlarla yapay doğum sancısı oluşturulan 2 deney adamını gösteriyor .unutmayın erkekler herşeyi abartır. (ormana gittik hacı ayı gördüm filan !! )
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder